Starożytny amulet pozwoli wyjaśnić jedną z największych zagadek lingwistyczych Europy?

16 listopada 2022, 11:00

Ponad 2000 lat temu na drzwiach pewnego domostwa na północy Hiszpanii wisiał amulet w kształcie dłoni. W 2021 roku zabytek znaleźli archeolodzy pracujący na górze Irulegi w pobliżu Pampeluny. Specjaliści z Sociedad de Ciencias Aranzadi prowadzą tam wykopaliska przy ruinach średniowiecznego zamku i osady z epoki żelaza. Dłoń zabezpieczono i wysłano do konserwacji. Okazało się, że to nie zwykły amulet, a sensacyjne znalezisko, które może pomóc w rozwiązaniu jednej z największych zagadek lingwistycznych Europy – pochodzenia języka baskijskiego.



Wymarł jeden z najstarszych języków

5 lutego 2010, 16:57

W ubiegłym tygodniu na Andamanach zmarła Boa Sr, a wraz z nią z powierzchni Ziemi zniknął jeden z najstarszych języków ludzkości i związana z nim kultura. Boa Sr miała około 85 lat. Przetrwała choroby przywiezione na Wyspy Andamańskie przez kolonizatorów, japońską okupację i uderzenie tsunami z 2004 roku.


Zombi przetrzebią ludzi w zaledwie 100 dni

17 stycznia 2017, 06:46

Zakładając, że jeden zombie znajduje dziennie jedną zdrową osobę, a szansa na zakażenie wynosi 90%, po 100 dniach apokalipsy zostaje zaledwie 273 zdrowych, a na jednego ocalałego przypada milion zombi.


Odczytano kolejne wyrazy z dłoni z Irulegi. Coraz więcej wiemy o starożytnym amulecie

5 marca 2024, 11:52

Gdy w 2021 roku archeolodzy znaleźli na północy Hiszpanii wykonaną z brązu dłoń, która 2000 lat wcześniej prawdopodobnie wisiała na drzwiach jednego z domostw, nie zdawali sobie sprawy, że mają w ręku sensacyjne znalezisko. Dopiero rok później, podczas konserwacji zabytku, okazało się, że widnieje na niej napis, który może pomóc w rozwiązaniu jednej z największych zagadek lingwistycznych Europy – pochodzenia języka baskijskiego


Żubr

Polskie żubry emigrują do Hiszpanii

7 czerwca 2010, 03:35

Nie tylko ludzie emigrują. Polskie żubry są wyjątkowo chętnie witane w zachodniej Europie, gdzie wymarły wiele stuleci temu. Po dziesięciu wiekach żubry pojawią się w Hiszpanii, będą to imigranci z Puszczy Białowieskiej.


Wielka Rafa Koralowa doświadczyła 5 epizodów bliskiej zagłady

29 maja 2018, 11:54

Jeden z najbardziej niezwykłych tworów przyrody, Wielka Rafa Koralowa, doświadczyła w ciągu ostatnich 30 000 lat pięciu okresów, w których niemal zginęła. Ostatni taki epizod miał miejsce przed 13 000 lat. Pod koniec epoki lodowej podnosił się poziom oceanów, a z zalanych przez nie lądów przedostawały się olbrzymie ilości osadów


Pierwsze słowa z nieznanego języka

26 sierpnia 2010, 09:34

Odkopany po 400 latach od stworzenia dokument pozwala stwierdzić, jakim systemem liczbowym posługiwali się rdzenni Peruwiańczycy. Co więcej, dzięki niemu archeolodzy odtworzyli coś więcej niż nazwę języków, którymi mówili mieszkańcy tego rejonu świata.


Nowy, a prawie wymarły

2 października 2018, 10:50

W 2017 r. ornitolodzy pracujący w ekwadorskich Andach natknęli się na nieznany wcześniej gatunek kolibra. Niestety, niewielki zasięg, wyspecjalizowany habitat oraz działalność człowieka sprawiają, że już jest klasyfikowany jako krytycznie zagrożony.


Rzymskie wielbłądy w Europie: zwierzęta juczne, a może maskotki?

17 lutego 2012, 06:59

Cesarstwo Zachodniorzymskie stało nie tylko na koniach, ale i na wielbłądach. Co więcej, były one importowane również na północ Europy. W czasie podróży siecią traktów można się więc było poczuć jak na Saharze czy stepach centralnej Azji...


Lew workowaty jaki był, wreszcie każdy widzi...

18 grudnia 2018, 13:14

Odkrycie niemal kompletnego szkieletu lwa workowatego (Thylacoleo carnifex) pozwoliło po raz pierwszy zrekonstruować cały kościec tego zwierzęcia. Dzięki temu wiadomo więcej o jego trybie życia. Okazuje się, że plejstoceński torbacz był sprawnym myśliwym i miał silny ogon.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy